Τι είναι η Σωματική Ψυχοθεραπεία και γιατί να την επιλέξω;
Ο εμπνευστής και δημιουργός της Σωματικής Ψυχοθεραπείας ήταν ο Βίλχελμ Ράιχ, ο οποίος υπήρξε μαθητής και αργότερα συνεργάτης του Φρόυντ. Η Σωματική Ψυχοθεραπεία (Body Psychotherapy) είναι μία ολιστική θεραπεία βάθους, που αντιμετωπίζει ως ολότητα το σώμα, τον νου και το συναίσθημα. Αποτελεί μια μορφή ψυχοδυναμικού τύπου θεραπεία, που βασίζεται τόσο στη θεωρία της κλασσικής ψυχανάλυσης (μεταβίβαση, μηχανισμοί άμυνας, κλπ.) όσο και στο σώμα ως εργαλείο διάγνωσης και επίλυσης των ενδογενών συγκρούσεων του ατόμου, καθώς θεωρεί ότι υπάρχει σύνδεση των ψυχικών και σωματικών εκδηλώσεων του ανθρώπου.
Το 1933 εξέδωσε την Ανάλυση του Χαρακτήρα βάζοντας τα θεμέλια για μια νέα προσέγγιση στην Ψυχοθεραπεία. Ο χαρακτήρας γι’ αυτόν είναι μια σειρά από αντιστάσεις και μηχανισμούς άμυνας. Η χαρακτηρολογική θωράκιση, όπως ονόμασε αυτές τις αντιστάσεις και άμυνες, δεν εκφράζεται τόσο μέσα απ' αυτά που λέει κάποιος, αλλά από τον τρόπο που τα λέει, όπως επίσης και από τον τρόπο που κάθεται ή περπατάει, από τις κινήσεις του, τις χαρακτηριστικές του συνήθειες κ.λ.π. Οι εντάσεις του σώματος καθρεφτίζουν και αντιγράφουν τις ψυχικές εντάσεις. Από μικρό παιδί ο άνθρωπος θωρακίζεται ανάλογα με το τι αντιμετωπίζει.
Η στάση και η μορφή του σώματος είναι ένας συνδυασμός κληρονομικών και επίκτητων χαρακτηριστικών. Η επίδραση του ψυχικού παράγοντα είναι λιγότερο γνωστή στο ευρύ κοινό – ακόμα και σε πολλούς ειδικούς. Συνοπτικά θα λέγαμε, ότι για να επιτευχθεί από το άτομο μια συγκεκριμένη αμυντική στάση του Εγώ του, επιστρατεύονται μυϊκές ομάδες, οι οποίες είτε καθηλώνονται σε κατάσταση υπερτονίας ή υποτονίας, χάνοντας έτσι την ικανότητα ελεύθερης μετάβασης από την ένταση στη χαλάρωση και το αντίστροφο. Εκτός αυτού καθορίζουν και το είδος της στάσης και κίνησης του σώματος.
Το σώμα έχει "μνήμη". Σ' αυτό είναι "γραμμένα" όλα τα βιώματά μας. Γεγονός που το καθιστά την πιο αυθεντική πηγή γνώσης για το σύνολο του εαυτού μας. Επομένως, στη Σωματική Ψυχοθεραπεία χρησιμοποιούμε διάφορες τεχνικές που αυξάνουν την επίγνωση του σώματός μας με στόχο την συντομότερη αποκατάσταση των παθολογικών συμπτωμάτων.
Καθώς εμείς ψάχνουμε για λύσεις στο μυαλό μας δεν καταλαβαίνουμε ότι οι λύσεις είναι ήδη στο σώμα μας. Αυτός είναι ο λόγος που συχνά πάμε σε ψυχοθεραπευτή. Γιατί χρειαζόμαστε έναν καθρέφτη που μας δείχνει τον τρόπο που υπάρχουμε στη ζωή.
Δεν υπάρχει τίποτα που πρέπει να θεραπεύσουμε. Η πραγματική θεραπευτική πράξη είναι να δώσουμε στον εαυτό μας τη δυνατότητα, να βρούμε άλλες λύσεις. Είναι οι κρυσταλλωμένες στάσεις-συμπεριφορές, εκείνες που μας έσωσαν κάποτε τη ζωή, που σήμερα περιορίζουν τη ζωντάνια μας. Η δουλειά μας είναι να βρούμε καινούργιους τρόπους να υπάρχουμε, να είμαστε στη ζωή.
Ο σωματικός θεραπευτής είναι σε θέση να αναγνωρίζει τα χαρακτηριστικά αυτά και να τα συνδέει, στην πορεία της θεραπείας, με τον χαρακτήρα του θεραπευόμενου, με την ιστορία του, τα πάθη του, να αναγνωρίζει επίσης τις δυνατότητές του για βελτίωση της ψυχοσωματικής του υγείας.
Το 1933 εξέδωσε την Ανάλυση του Χαρακτήρα βάζοντας τα θεμέλια για μια νέα προσέγγιση στην Ψυχοθεραπεία. Ο χαρακτήρας γι’ αυτόν είναι μια σειρά από αντιστάσεις και μηχανισμούς άμυνας. Η χαρακτηρολογική θωράκιση, όπως ονόμασε αυτές τις αντιστάσεις και άμυνες, δεν εκφράζεται τόσο μέσα απ' αυτά που λέει κάποιος, αλλά από τον τρόπο που τα λέει, όπως επίσης και από τον τρόπο που κάθεται ή περπατάει, από τις κινήσεις του, τις χαρακτηριστικές του συνήθειες κ.λ.π. Οι εντάσεις του σώματος καθρεφτίζουν και αντιγράφουν τις ψυχικές εντάσεις. Από μικρό παιδί ο άνθρωπος θωρακίζεται ανάλογα με το τι αντιμετωπίζει.
Η στάση και η μορφή του σώματος είναι ένας συνδυασμός κληρονομικών και επίκτητων χαρακτηριστικών. Η επίδραση του ψυχικού παράγοντα είναι λιγότερο γνωστή στο ευρύ κοινό – ακόμα και σε πολλούς ειδικούς. Συνοπτικά θα λέγαμε, ότι για να επιτευχθεί από το άτομο μια συγκεκριμένη αμυντική στάση του Εγώ του, επιστρατεύονται μυϊκές ομάδες, οι οποίες είτε καθηλώνονται σε κατάσταση υπερτονίας ή υποτονίας, χάνοντας έτσι την ικανότητα ελεύθερης μετάβασης από την ένταση στη χαλάρωση και το αντίστροφο. Εκτός αυτού καθορίζουν και το είδος της στάσης και κίνησης του σώματος.
Το σώμα έχει "μνήμη". Σ' αυτό είναι "γραμμένα" όλα τα βιώματά μας. Γεγονός που το καθιστά την πιο αυθεντική πηγή γνώσης για το σύνολο του εαυτού μας. Επομένως, στη Σωματική Ψυχοθεραπεία χρησιμοποιούμε διάφορες τεχνικές που αυξάνουν την επίγνωση του σώματός μας με στόχο την συντομότερη αποκατάσταση των παθολογικών συμπτωμάτων.
Καθώς εμείς ψάχνουμε για λύσεις στο μυαλό μας δεν καταλαβαίνουμε ότι οι λύσεις είναι ήδη στο σώμα μας. Αυτός είναι ο λόγος που συχνά πάμε σε ψυχοθεραπευτή. Γιατί χρειαζόμαστε έναν καθρέφτη που μας δείχνει τον τρόπο που υπάρχουμε στη ζωή.
Δεν υπάρχει τίποτα που πρέπει να θεραπεύσουμε. Η πραγματική θεραπευτική πράξη είναι να δώσουμε στον εαυτό μας τη δυνατότητα, να βρούμε άλλες λύσεις. Είναι οι κρυσταλλωμένες στάσεις-συμπεριφορές, εκείνες που μας έσωσαν κάποτε τη ζωή, που σήμερα περιορίζουν τη ζωντάνια μας. Η δουλειά μας είναι να βρούμε καινούργιους τρόπους να υπάρχουμε, να είμαστε στη ζωή.
Ο σωματικός θεραπευτής είναι σε θέση να αναγνωρίζει τα χαρακτηριστικά αυτά και να τα συνδέει, στην πορεία της θεραπείας, με τον χαρακτήρα του θεραπευόμενου, με την ιστορία του, τα πάθη του, να αναγνωρίζει επίσης τις δυνατότητές του για βελτίωση της ψυχοσωματικής του υγείας.